Historia
Inauguracja działalności Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego nastąpiła 26 lutego 1986 r. To uroczyste pierwsze posiedzenie, będące zwieńczeniem starań i prac podjętych już jesienią 1985 r., było ważnym wydarzeniem w życiu naukowym i kulturalnym nie tylko Ostrołęki ale i regionu. Idea utworzenia OTN była dyskutowana najpierw w kręgach towarzyskich, potem zaś odziana w szaty sformalizowanych, starannie uprzednio jednak przygotowanych, poczynań organizacyjnych przez grupę inicjatywną, pod przewodnictwem dr Kazimierza Parszewskiego. Z grupy inicjatywnej wyłoniono dwa zespoły robocze: organizacyjno-statutowy (przew. dr Kazimierz Parszewski oraz dr Stanisław Szlązak i dr Stanisław Pajka) oraz programowy z dr. Henrykiem Maćkowiakiem, Bogdanem Kolebaczem i Stanisławem Jezierskim. Do czasu pierwszego walnego zgromadzenia wybrano robocze prezydium OTN w składzie: przewodniczący – dr Kazimierz Parszewski, zastępca – dr Henryk Maćkowiak oraz sekretarz – dr Stanisław Pajka, które kieruje pracami przygotowawczymi do powołania towarzystwa naukowego. Jak wcześniej wspomniano 26 lutego 1986 r. powołano do życia Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe. Na zjeździe tym wybrano pierwsze władze OTN – prezesem został prof. dr hab. Bronisław Gołębiowski (kierownik Zakładu Socjologii, Kultury i Polityki na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego), wiceprezesami zostali dr Kazimierz Parszewski i dr Tadeusz Zaniewski, sekretarzem dr Henryk Maćkowiak, skarbnikiem – dr Stanisław Szlązak.
4 października 1992 roku odbyła się uroczystość nadania Ostrołęckiemu Towarzystwu Naukowemu imienia Adama Chętnika.
O dziejach OTN z perspektywy 25-lecia jego istnienia można rzec, iż przeszło dynamiczny rozwój, jeśli w roku inauguracyjnym liczyło ono 34 członków, dziś zaś ma 242 (w tym 32 posiada tytuł profesora doktora habilitowanego, 43 doktora nauk, 161 magistrów różnych dyscyplin nauki i 6 wykształcenie wyższe–licencjat).
O rozwoju świadczyć również może bezwzględna liczba publikacji, w toku owych 25 lat ukazało się pod auspicjami Towarzystwa ponad sto trzydzieści trzy wydawnictwa ciągłe i zwarte. Obraz ten dopełniają dane o odbytych konferencjach, o poczynaniach na polu popularyzacji nauki, nieraz będące autentycznymi osiągnięciami w skali społecznej, czego znamiennym przykładem są sesje naukowe i konferencje o różnorodnej tematyce.
Warto dodać, że wydawnictwa OTN oraz ich autorzy zostały wyróżnione nagrodą im. Aleksandra Gieysztora na „Najlepsze Masoviana” przez Radę Główną Mazowieckiego Towarzystwa Kultury w Warszawie: Janusz Gołota, „Ostrołęka - miasto i powiat w okresie międzywojennym" (2000/2001); Adam Białczak, „Kurpiowszczyzna w dobie Powstania listopadowego" (2000/2001); „Losy Kurpiów - sukcesy i porażki”, pod red. Stanisława Pajki – (2000/2001), „Księga Żydów Ostrołęckich" (2001/2002); Jerzy Dziewirski, „Mała Troszyńska Ojczyna" (2002/2003); Jan Boguski, „Herbarz szlachty ostrołęckiej" (2002/2003); Jerzy Kijowski „Dzieje Ostrołęki 1944-2000" (2002/2003).
W ciągu ćwierćwiecza zmieniało się oblicze Towarzystwa. Zgodzić się wypadnie, iż pozycja Towarzystwa przez te lata ulegała różnym wahaniom (częste zmiany siedziby i problemy finansowe). Na przekór tym trudnością wewnętrznym i zewnętrznym Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe nie tylko istnieje i żyje, ale stanowi w pejzażu ostrołęckiej nauki element bez wątpienia ważny, legitymujący się nie tylko osobliwą i bogatą historią, ale także i cenioną tradycją.
Prezesi: Bronisław Gołębiowski (1986-1990), Andrzej Kozłowski (1990-1997), Janusz Gołota (1997-2022), Jan Mironczuk - od 2022 r.
Skład pierwszego Zarządu OTN (1986-1990): prof. Bronisław Gołębiowski, prezes; dr Kazimierz Parszewski, wiceprezes; dr Tadeusz Zaniewski, wiceprezes; dr Henryk Maćkowiak, sekretarz; dr Stanisław Szlązak, skarbnik; Wiesław Boczewski, Ewa Ciunkiewicz, Barbara Chmielewska, Adam Dobroński, Andrzej Domasik, Zbigniew Dziniosz, Barbara Falińska, Janusz Gołota, Jan Kaczyński, Bogdan Kolebacz, Jan Mikita, Stanisław Pajka, Włodzimierz Rykowski, Włodzimierz Zawadzki, Elżbieta Zielińska, Teresa Vogelgesand.
Skład obecnego Zarządu OTN (od 2022): dr hab. Jan Mironczuk, prezes; dr Małgorzata Lubecka, wiceprezes; dr Jerzy Kijowski, wiceprezes; dr inż. Ireneusz Żuchowski, wiceprezes; dr Marta Łępicka, sekretarz; dr Dorota Czyż, skarbnik; prof. dr hab. Norbert Kasparek, dr hab. Adam Dobroński, dr hab. Jan Mironczuk, dr Andrzej Biały, dr Dariusz Budelewski, dr Dorota Czyż, dr Jerzy Kijowski, dr Hanna Kowalczyk, dr Małgorzata Lubecka, dr Marta Łępicka, dr Wojciech Łukaszewski, dr Kazimierz Parszewski, dr inż. Witold Rzepiński, dr inż. Ireneusz Żuchowski, dr Krzysztof Augustyniak, mgr Małgorzata Balcerzak, mgr Jacek Chętnik, mgr Marek Nowotka, mgr Tadeusz Olszewski, mgr Kacper Bakuła.
Bronisław Gołębiowski absolwent Wydziału Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1955). Doktor nauk humanistycznych (1967). Doktor habilitowany (1987). Tytuł profesora (1993). Profesor zwyczajny (1995). Pracownik Instytutu Nauk Politycznych od 1976 roku. Dyrektor Instytutu Dziennikarstwa UW w latach 1974-1975. Dziekan Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW w latach 1975-1978, prodziekan w latach 1984-1987. Kierownik Zakładu Socjologii Polityki w latach 1976-1991. W latach 1996-2005 Kierownik Zakładu Filozofii i Socjologii Polityki INP UW. Kierownik Pracowni Pamiętnikarstwa Socjopolitycznego INP UW. Od 1967 roku członek redakcji kwartalnika PAN „Kultura i Społeczeństwo" w latach 1980-1983 redaktor naczelny, następnie przez kilka lat zastępca redaktora naczelnego. W latach 1967-1993 członek redakcji kwartalnika „Przegląd Socjologiczny". Członek redakcji kwartalnika „Polski Uniwersytet Ludowy". Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Pamiętnikarskiego i wiceprezes Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych. Członek International Society for Universalism. Laureat wielu nagród naukowych i publicystyczno-literackich: I Nagroda dla młodych publicystów Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1962), wraz z zespołem - jako jego przewodniczący - nagroda doroczna wydziału I Polskiej Akademii Nauk (1966), nagroda literacka im. S. Piętaka (1972) nagroda im. J. Chałasińskiego ( 1980), nagroda i medal im. Z. Glogera (1995), kilka nagród Ministra Edukacji Narodowej i Rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Mistrzowie naukowi, których był uczniem: Jan Zygmunt Jakubowski, Józef Chałasiński, Dyzma Gałaj, Jan Szczepański.
Od początku lat siedemdziesiątych był „związany z ruchem naukowo-kulturalnym Kurpiowszczyzny (...) Jest autorem 15 studiów publikowanych naukowych, popularnonaukowych i publicystycznych, współautorem ponad setki książek zbiorowych, autorem ponad tysiąca artykułów, esejów, recenzji itp., w tym ponad 300 publikowanych w czasopismach naukowych. Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, nagrody: Literacka im. Stanisława Piętaka, Dziennikarzy Polskich im. Józefa Chałasińskiego, laureat nagrody I stopnia im. Z. Glogera, Wydziału I PAN, Ministra Edukacji i Rektora UW. Prof. Bronisław Gołębiowski pełnił funkcję prezesa OTN od 26 lutego 1986 roku do 2 marca 1990 roku.
Andrzej Kozłowski studiował na UW na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych. Doktoryzował się w 1988 r. W okresie 1988-96, dyr. Ośrodka Doskonalenia Kadr Urzędu Woj. Od 1996 r. wykładowca Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie i Wyższej Szkoły Biznesu w Pile. Uczestniczył w wielu konferencjach i sesjach popularnonaukowych i naukowych, autor wielu publikacji m.in. „Samorząd terytorialny w Polsce”. Za kadencji dr. Andrzeja Kozłowskiego odbyła się uroczystość nadania OTN imienia Adama Chętnika (4 października 1992 r.). Podczas pełnienia funkcji prezesa przez dr Andrzeja Kozłowskiego Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe otrzymało od Ministra Kultury i Sztuki „Honorowe Wyróżnienie”. Za dokonania na rzecz regionu ostrołęckiego otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi. Andrzej Kozłowski pełnił funkcję prezesa OTN od 2 marca 1990 roku do 17 maja 1997 roku.
Janusz Gołota studia historyczne ukończył w 1977 r. w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Był nauczycielem Zespołu Szkół Zawodowych oraz Liceum Ogólnokształcącego w Makowie Maz., a następnie inspektorem oświaty 1977-1987. Od 1987 r. związany z Ostrołęką: ZSZ nr 3, Studium Nauczycielskie i Medyczne Studium Zawodowe-dyr. 1987-1991, Kolegium Naucz. i Naucz. Kolegium Języków Obcych-dyr. 1991-1999. Czł. Zarządu Miasta-ds. oświaty w mieście, Urząd Miasta-dyr. Wydz. Oświaty i Spraw Społ. 2001-2005. W 1985 roku obronił pracę doktorską, a habilitacyjną w 2004 roku. Jego zainteresowania badawcze koncentrują na kilku obszarach tematycznych m.in. dzieje II Rzeczypospolitej, historia Ostrołęki i regionu XIX i XX w., historia Żydów na płn.-wsch. Mazowszu. Opublikował dwie monografie. Pod jego kierownictwem zostało napisanych sześć prac akademickich. Autor kilkudziesięciu artykułów opublikowanych m.in. w „Studiach Historycznych” i „Dziejach Najnowszych”. Członek Rady Naukowej Mazowieckiego Ośrodka Badań Naukowych, założyciel Stowarzyszenia Kresowego w Ostrołęce, przewodniczący Komisji Edukacji, Nauki i Szkolnictwa w Sejmiku Województwa Mazowieckiego (2006-2010). Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Odznaką Za Zasługi dla województwa ostrołęckiego. W 2005 roku został mianowany profesorem nadzwyczajnego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Jest redaktorem „Zeszytów Naukowych” OTN. Od 17 maja 1997 do 12 marca 2022 roku pełni funkcję prezesa Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego im. Adama Chętnika (sześć kadencji). Wykładał na Wydziale Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego w Olsztynie i Zespole Kolegiów Nauczycielskich w Ostrołęce.
Jan Mironczuk jest absolwentem Uniwersytetu w Białymstoku. Studiował także teologię na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej oraz ukończył studia podyplomowe z geografii i wiedzy o społeczeństwie na Uniwersytecie Warszawskim. Jest nauczycielem w II Liceum Ogólnokształcącym w Ostrołęce, a także wykładowcą w Wyższej Szkole Teologiczno-Społecznej w Warszawie i wykładowcą oraz członkiem Rady Naukowej Wyższego Baptystycznego Seminarium Teologicznego w Warszawie. 19 kwietnia 2016 uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a w 2020 roku został mianowany profesorem WSTS. Od 12 marca 2022 roku est prezesem Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego. Pełni funkcję dziekana w Wyższym Baptystycznym Seminarium Teologicznym w Warszawie. W 2023 r. został wyróżniony przez samorząd miasta odznaką "Za zasługi dla miasta Ostrołęki" za wieloletnią działalność na rzecz rozwoju i promocji miejscowości.
Członkowie honorowi OTN:
prof. dr hab. Bronisław Gołębiowski
prof. dr hab. Henryk Samsonowicz
dr hab. Adam Dobroński, prof. UwB
prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki
prof. dr hab. Aleksander Łuczak